სოლიტერი (Cyclophyllidea) — თასმისებური ჭიების რიგი. პარაზიტობენ ხერხემლიანების ნაწლავებში, გარდა თევზებისა; ასევე — ადამიანში, რომელიც მისი ძირითადი მასპინძელია. სოლიტერებს შორის აღსანიშნავია ღორის სოლიტერი Taenia solium, რომელიც პარაზიტობს ადამიანის ნაწლავებში; მისი სიგრძე 2-მეტრიდან შესაძლოა 8 მ იყოს. მატლი-ონკოსფერა გამოიყოფა გარეთ მასპინძლის ექსკრემენტთან ერთად, ხვდება ისეთი შუალედური მასპინძლის კუჭში როგორიცაა ღორი, ძაღლი. სისხლის ნაკადის საშუალებით კუჭიდან ხვდება…
შისტოსომოზი (Shistosomosis) ანუ ბილჰარციოზი ზოგადი მიმოხილვა – მსოფლიოში და საქართველოში: შისტოსომოზი ტროპიკული ჰელმინთების (ტრემატოდების) ჯგუფს განეკუთვნება და ფართოდაა გავრცელებული ტროპიკული და სუბტროპიკული კლიმატის რეგიონებში. ჯანმოს მონაცემებით შისტოსომოზით დაავადებულთა 90% ცხოვრობს აფრიკის კონტინენტზე, საჰარის უდაბნოს სამხრეთ ქვეყნებში. ჯანმოს 2014 წლის შეფასებით, შისტოსომოზის მკურნალობა და პროფილაქტიური მკურნალობა მსოფლიოში ესაჭიროებოდა 300 მილიონამდე ადამიანს. შისტოსომოზი გვხვდება მსოფლიოს 78 ქვეყანაში….
რა უნდა ვიცოდეთ რწყილების და ტკიპების შესახებ? National Center for Disease Control & Public Health შემდგენელები: ნ.ცერცვაძე, ჯ. მანველიანი, გ. ბაბუაძე რწყილების მიერ გამოწვეული ზიანი რწყილები (რიგი Siphonaptera) წარმოადგენენ სისხლმწოველი მწერების ერთერთ განსაკუთრებულ ჯგუფს. დღეისათვის ცნობილია 2000 სახეობის და ქვესახეობის რწყილები. რწყილები მეორადი უფრთო მწერებია. მათი სხეული გვერდებიდან შემსხვილებულია და წარმოდგენილია 3 ძირითადი ნაწილით ანუ…
საწოლის ბაღლინჯო (ლათ. Cimex lectularius) ბაღლინჯოების რიგის სისხლმწოვი მწერია. აქვს ბრტყელი და მოგრძო სხეული (საშუალოდ 4,8-8,4 მმ ). მოზრდილი მწერი მოყავისფრო-მოწითალო შეფერილობისაა, მატლი — მომკრთალო-მოყვითალო. პირის აპარატი მჩხვლეტავ-მწუწნავია. ბინადრობს ბინებში, ზოგჯერ სამტრედეში, ღამურებისა და ფრინველთა ბუდეებში, მღრღნელების სოროებში. დედალი მწერი ჩვეულებრივ, მთელი სიცოცხლის განმავლობაში დებს 200-250 (ზოგჯერ 540-მდე) კვერცხს. ლარვა ოთახის ტემპერატურის პირობებში გამოდის 17-20…
ექინოკოკოზი პარაზიტული დაავადებაა, რომელსაც იწვევს ლენტისებრი(თასმისებრი) ჰელმინთი Echinococus გვარიდან.არსებობს ექინოკოკის 4 ფორმა: 1.კისტოზური(ერთკამერიანი) ანუ ჰიდატიზური ექინოკოკი -გამომწვევი Echinococus granulosus 2.ალვეოლარული ანუ მრავალკამერიანი ექინოკოკი-გამომწვევი E.multilocularis 3.პოლიკისტოზური ექინოკოკი-გამომწვევი E.vogeli 4.მონოკისტოზური ექინოკოკი-გამომწვევი E.oligarthrus მედიცინისა და ჯანდაცვის სფეროსათვის მნიშვნელოვანი და საყურადღებოა ექინოკოკის ორი ფორმა: კისტოზური და ალვეოლარული.კისტოზური და ალვეოლარული ექინოკოკოზის გამომწვევი ორივე პარაზიტი ბიოჰელმინთია, რომელთა განვითარება 2 მასპინძლის მონაცვლეობით…
ბორელიოზი, იგივე ლაიმის დაავადება,საკმაოდ ფართოდ გავრცელებული ინფექციაა, რომლიც გადაიტანება ტკიპების მეშვეობით. გამომწვევია მცირე ზომის სპიროქეტა Borrelia burgdorferi. ეს არის ერთადერთი სპიროქეტა, რომელიც პათოგენურია ადამიანისთვის. სხეულის ზედაპირზე ტკიპის პოვნისას, ტკიპა ფრთხილად უნდა მოიცილოთ: არ შეიძლება მისი გაჭყლეტა, რადგან პათოგენურ მიკროოგანიზმებს, მის სანერწყვე ჯირკვლებში უდევს ბინა- ანუ თავში კონცენტრირდება, რომელიც მოგლეჯისას ხშირად ჭრილობაში რჩება. სასურველია ტკიპის ზედაპირზე…
დაავადების გამომწვევია ერთუჯრედიანი პროტოზოა- Entamoeba histolytica/dispar, რომელიც შეიძლება არსებობდეს სამი ფორმით: დიდი ვეგეტატიური (ქსოვილოვანი). მცირე ვეგეტატიური (სანათუროვანი) და ინცისტირებული (ცისტების სახით). ამების ქსოვილოვანი ფორმა ჩნდება დაავადებულის ქსოვილებში და განავალში და გააჩნია ძლიერად გამოხატული ინვაზიური თვისებები. სანათუროვანი ფორმა იმყოფება ნაწლავის სანათურში, რეკონვალესცენციის პერიოდში მათ განავალში, ქრონიკული ნაწლავური ამებიაზით დაავადებულების განავალში, აგრეთვე ცისტების მტარებლებში. ჰისტოლიტიკური ამების ცისტების აღმოჩენა…
საქართველოში გავრცელებულია ლეიშმანიოზის ორი ფორმა: კანის ლეიშმანიოზი და ვისცერული ლეიშმანიოზის ხმელთაშუა ზღვის ფორმა, რომელსაც დამატებით ბავშვთა ლეიშმანიოზსაც უწოდებენ. საქართველოში ლეიშმანიოზს, როგორც ავღნიშნეთ, ახასიათებს ბუნებრივი კერობრიობა, ტრანსმისიულობა და მკვეთრად გამოხატული სეზონურობა. ლეიშმანიის გადაცემა ხდება დაინფიცირებული მდედრი ფლებოტომუსის კბენით. ფლებოტომუსი მცირე ზომის სისხლმწოვი მწერია, რომელიც ბუდიდან შორს არ დაფრინავს (რამდენიმე ათეულ მეტრამდე). გამრავლებისათვის საჭირო პირობებს მოსკიტები პოულობენ…
ბრუცელოზი ზოონოზური ინფექციური დაავადებაა, რომელსაც იწვევს ბრუცელას (Brucella) გვარის ბაქტერიები. ბრუცელოზით, პირველ რიგში, ავადდებიან ცხოველები: ცხვრები, თხები, მსხვილი რქოსანი პირუტყვი, ირმები, ღორები და ძაღლები. ადამიანზე დაავადების გადაცემა ხდება ინფიცირებული ცხოველებიდან. ბრუცელოზი ადამიანს ძირითადად გადაეცემა : კონტაქტური გზით – ავადმყოფი ცხოველის სანაყოფე გარსებთან, საშვილოსნოს გამონადენთან, აბორტულ მასალასთან, სისხლთან, შარდსა და განავალთან შეხებით; პირუტყვის ტყავისა და…
ადამიანის ფასციოლოზი ფასციოლოზი მსოფლიოში ფართოდ გავრცელებული ზოონოზია. მისი ძირითადი გამომწვევებია პარაზიტები ღვიძლის ორპირა (Fasciola hepatica) და გიგანტური ორპირა (Fasciola gigantica). ღვიძლის ორპირა პარაზიტობს ადამიანის, მსხვილფეხა და წვრილფეხა რქოსანი პირუტყვის, აგრეთვე ღორის, ვირის, ირმის, აქლემის და მღრღნელების ორგანიზმში. გადაცემა ხდება მტკნარი წყლის მოლუსკის – მცირე ტბორულას (Lumnea trunkatula) მიერ. ცხოველის ან ადამიანის ფეკალიებთან ერთად გარემოში…
მალარია და მისი გადაცემის გზები მალარია-ინფექციურ დაავადებათა ჯგუფია, რომელსაც იწვევს უმარტივესი სისხლის Plasmodium-ის გვარის პარაზიტები. მათი გადაცემა ბუნებრივ პირობებში Anopheles-ის გვარის მდედრი კოღოების კბენების შედეგად ხდება. ადამიანის მალარიით დაავადებას იწვევს Plasmodium-ის 4 სახეობა. მ/შ მნიშვნელოვანი როლი ენიჭება ტროპიკულსა Plasmodium falciparum და სამდღიურ მალარიას-Plasmodium vivax. მალარია ბუნებრივ-ენდემური დაავადებაა. მისი გავრცელება შეზღუდულია ბუნებრივი ფაქტორების მიერ. აქედან გამომდინარე…
ასკარიდოზი საქართველოში ფართოდ გავრცელებულ დაავადებათა რიცხვს მიეკუთვნება. ასკარიდოზის გამომწვევია მრგვალი ჭია ასკარიდა. გამომწვევია ასკარიდა, რომელიც პარაზიტობს წვრილ ნაწლავში. ასკარიდას სიცოცხლის ხანგრძლივობა დაახლოებით 1 წელია. მიგრაციულ სტადიაში ასკარიდების ლარვები ახდენენ მექანიკურ და სენსიბილიზირებად მოქმედებას, იწვევენ სისხლჩაქცევებს, ეოზინოფილურ ინფიტრატებს სხვადასხვა ორგანოების ქსოვილებში. ნაწლავის ფაზაში (დასნებოვნებიდან 8 კვირის შემდეგ) ზრდასრული ასკარიდები იწვევენ ორგანიზმის საერთო ტოქსიკურ-ალერგიულ და ნერვულ-რეფლექტორულ რეაქციებს და…
ლამბლიოზი პროტოზოული ინფექციური დაავადებაა. მისი გამომწვევია შოლტისებრთა კლასის წარმომადგენელი – უმარტივესი ლამბლია (Lamblia Intestinalis Jiardia). ადამიანის და ცხოველების ორგანიზმებში ლამბლიები ორი ფორმით არსებობს. ვეგეტატური ფორმა (ასეთ ლამბლიებს ტროფოზოიდებს უწოდებენ), ისინი უმეტესწილად არსებობენ წვრილი ნაწლავის ზედა ნაწილებში, მსხვილ ნაწლავში მოხვედრისას გარდაიქმნება ცისტებად (მეორე ფორმა), რომლებიც ფეკალიებთან ერთად გამოიყოფა. ცისტების სახით ლამბლიები შეიძლება ხანგრძლივი დროის განმავლობაში არსებობდნენ…
